Tavuk pişirmeden önce hemen hemen herkesin aklına şu soru takılmıştır: Tavuk eti yıkanır mı, yıkanmaz mı? Tavuğu daha hijyenik bir şekilde pişirmek isteyenler yıkamayı düşünebilir. Ancak bu, etteki patojenlerin bulaşma riskini artırır.
Campylobacter, kümes hayvanı tüketimi ile bağlantılı olarak sıklıkla sorunlara neden olan patojenin adıdır. Bunlar, tavukların mide-bağırsak sisteminden gelen ve ürün işlendiğinde ete bulaşabilen ve dolayısıyla tüketici için risk oluşturabilen mikroplardır. Bunun sonucu ishalli hastalıklardır. Çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler için bunlar ciddi bir sağlık riski oluşturur.
TAVUK ETİ YIKANIR MI?
Eti yıkayarak mikropları öldürmeyi veya uzaklaştırmayı ve böylece patojenlerden korunmayı uman herkes ne yazık ki yanılıyor. Bavyera tüketici merkezindeki beslenme uzmanı Heidrun Schubert, BR ile yaptığı bir röportajda durumun tam tersi olduğunu açıklıyor.
Uzman, musluktan akan suyun bakterileri öldürecek kadar sıcak olmadığını açıklıyor. Bunun yerine, patojenler lavabonun her yerine, mutfak gereçlerine ve nihayetinde mutfağa bulaşıklardan sıçrayan sularla yayılır. Yiyeceklerden mikrop kapma olasılığı, yıkandığınızda bile artar.
Öte yandan Evim uzmanı diyor ki; Az pişmiş but veya göğüs yemiyorsanız tavuk yemekten hastalanmazsınız. Aslında kümes hayvanlarıyla ilgili birçok hastalık dolaylı kirlenme sebebiyle meydana gelir. Tavuğu, musluğun altında yıkarken, çok dikkatli olsanız bile lavaboyu kirletirsiniz. Daha sonra örneğin, salata için sebze yıkadığınızda, patojenler bu sebzelere bulaşabilir. Daha da kötüsü, tavuğu basınçlı bir musluğun altına tutmaktır. Böylece bakteriler her tarafa sıçrar. En sağlıklısı tavuğu doğrudan tavaya veya pişirme kabınıza koymak ve iyice pişirmektir.
ETİN ÜZERİNDEKİ MİKROP VE BAKTERİLER NASIL ÖLDÜRÜLÜR?
Uzman etin yıkanmamasını tavsiye ediyor. Eti yıkamak yerine hafifçe silmeniz önerilir. Bunun için mutfak havlularını kullanmalı ve sonrasında hemen çöpe atmalısınız.
Etten patojenleri çıkarmak için uzman pişirmeyi önerir. Tavuğu baştan sona pişirirken, yaklaşık 10 dakika boyunca 70 santigrat dereceye ulaşmalıdır. Ancak o zaman tüm mikropların öldürüldüğü güvenli bir şekilde varsayılabilir. Pişirdikten sonra kümes hayvanı eti tamamen beyaz olmalı ve kemiğin çevresinde artık pembe lekeler kalmamalıdır.
BALIK VE DİĞER ETLERDE DE DURUM BÖYLEDİR
Sığır eti gibi diğer et türlerinin Campylobacter patojeni veya benzer mikroplarla kontamine olma olasılığı daha düşüktür, çünkü düşük vücut sıcaklıkları patojenlere örneğin tavuk gibi ideal bir üreme alanı sunmaz.
Biftekinizi orta hatta çiğ olarak yerseniz, yani tamamen pişirerek herhangi bir mikrop öldürmezseniz, uzmana göre eti yıkayabilirsiniz, ancak bu bir takdir meselesidir – aynısı balık için de geçerlidir.
İç organ kalıntılarını gidermek için bütün balık durulanmalıdır. Endüstriyel olarak işlenmiş balıkların ise yıkanmasına gerek yoktur. Yine, bu özellikle balığı tamamen pişirmeyi düşünüyorsanız doğrudur, çiğ balık yerken herkes kendi kararlarını vermelidir. Ancak uzmana göre kampilobakter ve salmonella balıklar için büyük bir potansiyel tehlike oluşturmuyor.
ETİ HİJYENİK OLARAK PİŞİRMEK İÇİN YAPILABİLECEKLER
Et işlenirken mikropların mutfağın her yerine yayılmamasına özellikle dikkat edilmelidir. İşte mutfakta çiğ et işlemek için bazı ipuçları:
- Buzdolabında kapalı eti eritmek en iyisidir. Buzdolabının tam üst kısmı yeterince sıcak ama yine de mikropların hızla çoğalması için çok soğuk.
- Mümkünse kesme tahtaları, lavabo veya çalışma yüzeyi üzerine koymaktan kaçınarak, eti ambalajından çıkararak doğrudan tavaya koymalısınız.
- Dışarı akan et suyunu yıkamayın, bir mutfak havlusu ile kurulayın.
- Eldiven gerekli olmasa da, sık el yıkama daha da önemlidir. Başlamadan önce, işlem sırasında ve sonrasında ellerinizi yıkamak en iyisidir. Antibakteriyel sabun ve ılık su kullanın.
- Kullanılan tüm mutfak gereçleri, mutfak havluları, çatal-bıçak takımları ve benzerleri kullanımdan hemen sonra atılmalı veya bulaşık makinesine konmalıdır.
- En önemlisi, özellikle tavuğu her zaman iyice pişirin. Güvende olmak istiyorsanız, diğer et türlerini de pişirebilirsiniz. Bu, tüm mikropları tamamen öldürür.