Süt ağacı bakımı ile ilgili püf noktaları biliyor musunuz? Süt ağacı çiçek açar mı ya da nasıl çoğaltılır? gibi sorular sıklıkla merak konusu oluyor. Bilimsel adı Euphorbia trigona olan süt ağacı çiçeğinin yetiştirilmesi ile ilgili detayları, Bitkili Evim’den Naz Irmak Saf, Evim Dergisi okuyucuları için anlattı…
SÜT AĞACI NEDİR?
Görüntüsüyle kaktüsü andıran dikenli ve yeşil yapraklı bir Euphorbia türüdür. Dekoratif olarak son yıllarda iç ve dış mekanda bolca yer verilmeye başlanan bir bitkidir.
Euphorbia trigona yani süt ağacı bitkisinin dallarının üç köşesi vardır. Euphorbia ‘trigona’ ismi üç köşesi olduğu için verilmiştir.
SÜT AĞACI BAKIMI
Süt ağacı dallarında ilkbaharda sıralı şekilde yeşil yapraklar oluşur. Kış mevsiminde ortam sıcaklığı değişimi nedeniyle ve aşırı susuz kaldığı durumlarda ne yazık ki yapraklarını döker. Tek uzun bir gövdenin bir çok yerinden dal atarak gelişir. Gövde yapısı köşeli bir görüntüye sahiptir. Dikenleri yoktur. Fakat yılan dilini andıran yapraklara sahiptir.
Süt ağacı, kış mevsiminden hoşlanan bir bitki değildir. Soğuk havalarda bitki gelişimini durdurur ve uyku yani dinlenme sürecine girer. Yazın ise sıcağı ve güneşi sevdiği için gün içinde mutlaka özellikle de iç mekanda bakılıyorsa güneş ihtiyacı karşılanmalıdır. Bitkinin gelişiminde güneşin etkisi fazladır.
Süt ağacı, yaz döneminde toprak kurudukça sulanmalıdır. Kışın ise sulama ihtiyacı daha az olacağı için sulama periyodunu biraz daha uzatabilirsiniz.
SÜT AĞACI ÇİÇEK AÇAR MI?
Süt ağacı çiçek açmaz ancak bakımı iyi olursa büyüdükçe formu daha da güzelleşir.
SÜT AĞACI NASIL ÇOĞALTILIR?
Süt ağacını çoğaltmak için İlkbahar sonunda gövdeden çıkan yeni sürgünleri çelik olarak kullanabilirsiniz. Çeliğin kesilen yarasını kapatabilmesi için gölgede bir gün beklettikten sonra toprağa dikebilirsiniz. Toprak olarak cocopeat, perlit karışımı kullanabilirsiniz.
TOPRAK VE SAKSI NASIL OLMALI?
Süt ağacı (Euphorbia trigona) bitkisi için en uygun toprak, torf ve perlit karışımı bol olan organik bir toprak olabilir.
Saksı olarak bitkinin boyutuna uygun büyüklükte ve derinlikte saksılar tercih edilmelidir. Bitki büyüdükçe dereceli olarak saksıda büyütülmelidir. Saksının alt tabanında birden fazla hava deliği olmasına dikkat edilmelidir. Yoksa drenaj sağlanmazsa ne yazık ki bitki kökleri çürür ve bitki ölümüne neden olabilir.
Bitki tek gövdeden bir çok dal vererek geliştiği için mutlaka saksı içerisinde bir destek çubuğuna bağlanmalıdır. Yoksa geliştikçe saksının devrilmesi gibi olumsuz durumlarla karşılaşabilirsiniz.
SÜT AĞACI BUDANIR MI?
Süt ağacı çok hızlı gelişim gösterdiği için budama yaparak budanılan parçaları yeniden toprağa dikerek hem bitkiyi rahatlatmış hem de yeni kökler elde etmiş olursunuz. Kestiğiniz yerden bitkinin sütü akacaktır. Sütle temastan mutlaka kaçınmaya özen göstermelisiniz. Özellikle göze sıçraması durumunda tehlikeye neden olabilir. Mutlaka bir doktora gitmeniz gerekir. Bu nedenle bu işlemleri yaparken kendinizi koruyacak önlemler alın.
Kesilen daldaki akan sütü durdurmak için soğuk suya tutun ve bir bezle silin.
EUPHORBIA AİLESİNİN ÜÇ ÜYESİ
“Evde, balkonda ve terasta sıra dışı bitkilere yer versek ne güzel olur?” diyen okurlarımız için bu ay Euphorbiacea ailesinin 3 üyesini bir araya getirdik. Onları yakından tanımaya ne dersiniz?
Euphorbiacea ailesi Sütleğengiller olarak bilinir. Bu geniş aile, 350’nin üzerinde tür ve 5000-8000 arası alt kültür barındırır. Kutup bölgeleri dışında dünyanın dört bir yanına yayıldığı gibi, meraklılarının araştırma ve çabaları sayesinde melez ve aşılı türler her sene artış gösterir. Türlerin dış görünüşleri birbirinden çok farklıdır. Öyle ki, boyu 12 metre olan da vardır, bir tenis topu büyüklüğünde olan da… Buna karşın tek ortak özellikleri, kırıldıkları ya da kesildikleri zaman akıttıkları sütümsü, koyu özsulardır (lateks). Bu sıvılar deriyle temas ettiğinde bazen alerjik reaksiyona neden olabilir. Ev içi bitkisi olan kauçuk bitkisi de (Havea brasiliensis) bu ailenin bir üyesidir. Şimdi gelin, bu ailenin grafik vurgu yaratan 3 türünü tanıyalım.
EUPHORBIA INGENS
İnce, uzun ve çok etkili görünüşe sahip bu güzel bitki, daimi olarak bir ev içi bitkisi olabileceği gibi, kış aylarında kuzeye açık olmayan, korunaklı ve yarı gölge bir alanda de yetişebilir. Zamanla boğumlarında oluşan yan dallarla giderek zenginleşir.
Genel bakım: Toprağı için kum ve nitelikli bahçe toprağı yeterlidir. Saksıda yetiştirecekseniz, kum, perlit ya da pomza vi iyi cins bir saksı toprağı yeterlidir. Saksı toprağı senede bir kez yenilenmelidir. Eğer saksı çok büyükse yüzeyden olabildiğince eski toprak yenisiyle değiştirilmeli ve yeşil bitki besini verilmelidir.
Budama: Bitki enine ve boyuna çok gelişme eğilimi içinde olursa bir lastik eldivenle boğumundan kesilir. Yaradan akan lateks suyla iyice temizlenmelidir. Bu aşamada akıntı kesilir.
Çoğaltma: Kesilen parçalar iyice yıkanıp en az 15 gün, yarası kuruyuncaya kadar kuytu ve gölge bir alanda bekletilir. Sonra dip kısmından 5-10 santimetre toprağa dikilir ve çok az sulanır.
EUPHORBIA TIRUCALLI
Eğer kendi kendine son derece ilginç soyut bir heykel görünüşü alacak bir bitki istiyorsanız, Geyik boynuzu da denilen bu değişik bitkiden şaşmayın. Ev içinde, güneş almayan ışıklı bir alan tam ona göre. Bahçede ise korunaklı ve yarı gölge bir alan yeterli. Kışın çok soğuk olan bölgelerde saksı içinde yetiştirin ve kış aylarında koruma altına alın. Çoğaltma, toprak ve bakım için ön sayfada verdiğimiz genel bilgileri uygulayabilirsiniz.
Adı nereden geliyor? M.S. I. yüzyılda Sudan Kralı II Juba’nın doktoru Euphorbus, Atlas Dağları’nda bulduğu yakıcı sütü olan bitkiyle o sırada çok yaygın olan frengi hastalığını iyileştirmiş. Bitkileri sınıflandıran Linne, söz konusu aileye bu doktorun adını vermiş.
EUPHORBIA MILII
Ülkemizde İsa dikeni de denir. Ailenin ender çiçek veren türlerinden biridir. “Ah şu gülden de beter dikeni olmasa!” diyebilirsiniz ama kırmızıya çalan minik çiçekleriyle bu güzel bitkiye dikenler de yakışıyor. Küçük ve iri yapraklı olan kırmızı ya da pembe çiçekli türünün yanı sıra sarı minik çiçekli olanı da vardır. Çiçek verdiği dönem 15 günde bir çiçekli bitki besini ister. Kışların çetin geçtiği bölgede bahçedeyse korunmalıdır. Çok güzel bir ev içi bitkisidir, özellikle de camlı verandalarda harikalar yaratır.
Euphorbia Milii bakımının detayları için “Dikenler tacı bakımı nasıl yapılır? Evde bakımın püf noktaları” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Dikenler tacı bakımı nasıl yapılır? Evde bakımın püf noktaları
