Su istemeyen dış mekan bitkileri nelerdir? Az su isteyen, kuraklığa dayanıklı ve ülkemiz koşullarına uyan bitkiler yazımıza dış mekan bitkileri ile devam ediyoruz. Bu bitkilerin bazıları bahçenizde çok da dekoratif duracaktır, emin olabilirsiniz.
Daha önce “Ayda sadece 1 kez sulamanız gereken 12 iç mekan bitkisi” yazımızda su istemeyen iç mekan bitkilerini anlatmıştık. Bu bitkileri de evinizde salonunuz, yatak odanız ya da istediğiniz herhangi bir yerde yetiştirebilirsiniz.
BAHÇEDE YETİŞTİRİLEBİLECEK SUSUZLUĞA DAYANIKLI BİTKİLER
Elbet tüm bitkiler gelişmek için suyu sever. Ancak doğada kendiliğinden yetişen ve kurak iklimlerin yağmursuz geçen yaz aylarında neredeyse 6 ay hiç su almadan varlıklarını sürdüren kimi bitkileri bahçede suya boğmak onların doğal yapılarına zarar verir.
Kendi tecrübeme dayanarak bahçeme diktiğim lavanta, karabaşotu, adaçayı, katırtırnağı gibi doğal ortam bitkilerini fazla sulayarak kuruttum ve kaybettim! Nedenini kendi kendime sorduğumda bu bitkilerin doğasını bozduğum sonucuna vardım. Bir sene sonraki yaz aylarında sulamayı çok azaltarak (yeni dikilen lavantalara haftada bir su vererek) bitkilerimin gelişmelerini ve devamını sağladım.
Size soluyor hissini verebilirler ama ilk yağmurla birlikte yeniden canlanacak ve doğal gelişmelerini sürdürecekler. Sulama konusunda bir önerim de, derin bir çukur açarak seyrek ama bol su vermek. Bu şekilde su bitkilerin köküne işler. Biz genellikle bitkilerin suladığımızı sanırız ama aslında ıslatırız, kökü yeteri kadar su almaz.
Unutmadan; kuru yaprak ve dal ile örterek bitki diplerini nemli tutabilirsiniz.
FETUSCA (FETUSKA)
Fetuska son senelerde bahçelerimizde çok rağbet gören bir bitkidir. Boyu 50 cm’yi geçmez. Sivri, ince ve sert gri-yeşil yaprakları sonbaharda sarıya döner ve dökülmez. Kayalık bahçesinde ve bordürlerde güzel durur. Çiçekli mevsim bitkileriyle komşuluk yapabilir.
GAURA LINDHEIMERI (GAURA)
Su istemeyen dış mekan bitkileri arasındaki gaura son senelerin vazgeçilmez bitkilerinden biridir. Çiçekleri açık pembeden koyu kırmızıya değişir. Kışın yapraklarını döker, kuru bir çalı görünümüne döner. Bu kuru dalları şubat sonu dipten kesilmelidir. Kesim sırasında yeniden yeşeren yapraklar belirmeye başlar. Kökleri ayırarak çoğaltabilirsiniz. Sıcağa dayanıklı olmakla birlikte ara ara sulanmak isteyebilir. Bulunduğu bölgeye göre çiçekleri solunca kuvvetli bir budamayla bir ay sonra yeniden çiçeklenir.
GAZANYA
- Gazania hybrida: (Koyu yeşil yapraklı gazanya),
- Gazania rigens: (grimsi yapraklı ve sarı küçük çiçekli gazanya)
Her iki gazanya aynı özellikleri gösterse de gri yapraklı olanları sıcak ve susuzluğa daha dayanıklıdır. Bu bitki iyi bir yer örtücü olduğu gibi taş aralarına ve bordürlere dikilir. Sonbahara kadar çiçek açar. Kireçli toprağı kaldırır. Solan çiçeklerin düzenli kesilmesi çiçeklenmenin sürmesini sağlar.
HELIANTHEMUM APANNINUM (Helianthemum, gün gülü)
Temmuz-eylül arası çiçeklenir. Kuraklığa çok dayanıklıdır, taşlı ve kireçli toprakları sever doğada da bulunur.
HELICHRYSUM (ALTIN ÇİÇEĞİ, SOLMAZ ÇİÇEK, ÖLÜMSÜZ ÇİÇEK)
Krizantemi andıran çiçekleri kurutmaya çok elverişlidir. Deniz kenarında kıraç topraklarda yetişir. Tohumlarının paketlenmiş olarak satışı vardır.
HYPERICUM (SARI KANTARON)
Ülkemizde çeşitli türleri vardır. Süs bahçelerinden yaban doğaya değin yayılmıştır. Binbir delik otu da denir. Yabani olarak yetişenlerinin kansere iyi geldiği düşünüldüğünden kanser otu da denir. Kurutulmuş çiçeklerinden yapılan çayın mide ağrılarına iyi geldiği bilinir. Bu konuda yine de bir uzmana danışmakta fayda var.
LAVANTA VE KARABAŞOTU
- Lavandula angustifolia: (Lavanta),
- Lavandula stoechas: (Karabaşotu)
Hepimiz çiçeğinin kokusuna bayılırız kuşkusuz. Bu güzel ve bahçelerin vazgeçilmez bitkisinin en büyük düşmanı bol sulamadır. Lavanta fidelerini kumlu geçirgen ve de kireçli topraklara derine dikmek gerekir. Çevresine açılacak derin havuza ilk sene haftada bir su vermek yeterlidir.
Bu şekilde kökleri derine gidecek ve kendi su ihtiyacını karşılayacaktır. Damlama yöntemi tavsiye edilmez. Yuvarlak formunu koruması için çiçeklenme sonrası ve mart başı yeşil dallarından budanmalıdır.
Hiç budanmayan lavanta çalılarının dalları zamanla odunlaşır ve bu bölgede yapılan budama yarar sağlamaz.
Lavanta bakımı hakkında detaylı bilgiye “Saksıda lavanta bakımı nasıl yapılır? Lavanta saksıda yetişir mi?” yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Karabaşotunun ise yaprakları kokar, buna karşın çiçekleri kokusuzdur. Kurutulmuş çiçekleri demlenip çay olarak içilir. Karaciğer dostu ve damar açıcı olduğu söylenir.
ZAKKUM (NERIUM OLEANDER)
Nedense bahçelerden dışlanan bu güzel bitki, sıcaklığa ve kuraklığa aldırmadan hiç durmaksızın çiçek verir. Zakkum, yazın kuruyan bir dere yatağı bitkisidir adeta. Kış aylarında yağmurla suya doyar ve yaz boyunca dayanır. Bahçelerde çit görevi görür. Büyük saksılara da çok yakışır.
KEKİK VE MERCANKÖŞK
- Origanum: Kekik
- Origanum majorana: Mercanköşk
Su istemeyen dış mekan bitkileri kekik ve mercanköşk… 30 doğal türü olan kekikler hem görsel hem de şifa niyetine bahçeye dikilmeli.
STEP LAVANTASI (PEROVSKIA)
Lavantayı andıran gri yaprakları ve mavi kokulu çiçekleriyle bu çok yıllık güzel bitki ülkemiz seralarında da boy gösteriyor. Hiç sakınmadan bahçenize dikmenizi öneririm.
ALEV ÇALISI (PHOTINIA)
Sonbahar ve ilkbahardaki sürgünleri kızaran bir çalıdır. Çit bitkisi olarak tavsiye edilir.
MİSKET GÜLÜ, SAKIZ GÜLÜ (ROSA BANKSIAE)
Misket gülü tırmanıcı bir bitkidir. Sıcak ve kurak iklime dayanıklıdır. Mayıs ayında 4 hafta süren kokulu bir çiçeklenme verir. Çiçeklenme ertesi bitki büyümeye ve bulunduğu alanı kaplamaya başlar.
KUŞBURNU, YABAN GÜLÜ (ROSA CANINA)
Kokulu ve çalı görünümlü dayanıklı bir gül cinsidir. Kurutulmuş çiçeklerinden ve tomurcuklarından yapılan çayı C vitamini deposudur.
BİBERİYE (ROSMARINUS OFFICINALIS)
Denizden gelen çiğ anlamını taşır. Güzel mavi çiçekleri ve kokulu minik çamı andıran yapraklarıyla bahçelerimizde küçük çit görevi görür. Yaprakları et yemeklerine lezzet, mavi çiçekleri de demleme çay olarak şifa verir.
Akdeniz bölgesinde doğal olarak yetişen çalı tipi bir ottur. 50-100 santimetre boylanma yapar. Kışın yapraklarını dökmez. Budamaya elverişlidir. Yazları kurak, kışları yağışlı geçen bölgelerde rahatlıkla yetişir.
Mor tonlarında çiçekler açar. İnce, sivri ve kokulu yaprakları vardır. Saksıya yakışır. Balkonunuzda ya da camınızın önünde yetiştirebilirsiniz.
Doğal olarak çoğalan bir bitkidir. Bir biberiye fidesini bahçenize dikerseniz, kısa zamanda tohumlarını çevreye yayarak çoğalır. Çelik alarak da üretim yapabilirsiniz. Bütün yıl çiçek açan dalları toplanır, demet yapılarak kurutulur.
Kurutulmuş yapraklarını et yemeklerinde, deniz ürünlerinin yanında, sebze çorbalarında ve çeşitli soslarda kullanabilirsiniz.
ADAÇAYI (SALVIA)
Griye çalan tüyümsü yaprakları ve kokulu pembe çiçekleri vardır. Bahçede hiç bakım istemeden kendi başının çaresine bakar. Kurutulmuş yaprakları kışın demleme çay yapılarak soğuk algınlığına ve de gargara olarak boğaz yangılarına iyi gelir.
SANTOLİN: (LAVANTIN SANTOLINA)
Bodur, kıvırcık gri yapraklı, mayıs ayında sarı çiçek veren hoş kokulu bir bahçe bitkisidir. Lavanta gibi senede iki kez budanırsa gelişigüzel büyümez ve yuvarlak çalı formunu korur. Çiçekleri solunca makaslanması önerilir.
KATIRTIRNAĞI (SPARTIUM JUNCEUM)
Sarı güzel kokulu çiçekleriyle hepimizin çok sevdiği bu çalı artık bahçelerin de yıldızı olma yolunda. Kimi büyük üretim merkezleri de yetiştiriyor. Bahçe çiti olarak ve tek başına dikilmesi önerilen, bakım derdi olmadan bize göz ziyafeti sunan bitkilerden biridir.
STIPA
Su istemeyen dış mekan bitkilerinden stipa buğday başağını andıran, rüzgarda salınan ve bakım istemeyen bir bitkidir. Çeşitli türleri vardır.
HAYIT (VITEX)
Tıpkı zakkum örneğinde olduğu gibi yazın kuruyan dere yataklarının bitkisidir. Kokulu mora çalan çiçekleri vardır. Doğada bulunan hayıtların tohumlarından üretebilirsiniz.
Su istemeyen dış mekan bitkileri yazımızı beğendiyseniz, yine susuzluğa dayanıklı olan iç mekan bitkilerini de aşağıdaki yazımızdan inceleyebilirsiniz.
Ayda sadece 1 kez sulamanız gereken 12 iç mekan bitkisi
