Rozet çiçeği bakımı ile ilgili detayları biliyor musunuz? Rozet çiçeği tohumu nasıl ekilir ve ne zaman ekilir? Tohum kaç günde çıkar? Pervane çiçeği ve İzmir güzeli isimleriyle de bilinen bu güzel bitkinin özellikleri nelerdir?
Rozet çiçeği nasıl çoğaltılır, nasıl sulanır, nasıl budanır, nasıl alanda yetiştirilmelidir, toprağı ve saksısı nasıl olmalı, ne zaman çiçek açar? Tüm merak edilen soruların yanıtlarını Bitkili Evim’den Naz Irmak Saf anlattı.
ROZET ÇİÇEĞİ BAKIMI
Sağlıklı büyümesi ve ara sıra çiçek açması için tüm yıl boyunca bol güneş ışığına ve sıcaklığa ihtiyaçları vardır. Bu bitkiler dona tahammül edemez, ancak kısmi gölgede gayet iyi gelişim gösterirler.
Rozet çiçeği oldukça hızlı büyür. Bu nedenle gelişmek için her 6 ila 8 haftada bir saksı değişimi gerekir. Değişim yaparken daima mevcut olandan bir derece daha büyük bir kap ya da saksı seçilmelidir.
Çiçeklenme döneminde bu bitkiler düzenli gübrelenmeyi sever. Bununla birlikte, çok fazla gübre gösterişli yapraklara, ancak daha az çiçeklenmeye neden olacaktır. Dengeli bir gübreleme yapmak önemlidir.
Catharanthus roseus bitkileri genellikle parlak ve dolaylı ışık alan yerlerde daha sağlıklı gelişir. Fakat çok sıcak iklimlerde kısmi gölgeyi tercih eder. Optimum çiçeklenme için ayrıca bitkilerinize günde en az üç ila dört saat doğrudan güneş ışığı sağlamalısınız.
Genel olarak rozet çiçeği, ortalama oda sıcaklıklarında rahat yaşayabilir. Açık havada, bu hassas bitkiler yalnızca 10 °C’ye kadar olan sıcaklıklara dayanabilir. Kışları sert geçen bir bölgede yaşıyorsanız, yavrularını farklı saksılara koyun ve havalar çok soğuk olduğunda içeri alın.
Catharanthus roseus bitkileri bodur olmalarına rağmen, gür yapraklarının ve çiçeklerinin ortaya çıkmasını sağlamak için onları geniş bir yerde yetiştirmelisiniz. Fideleri dikerken, her numune arasında 30 cm mesafe bıraktığınızdan emin olun.
Catharanthus roseus bitkileri, mükemmel drenaja sahip topraklarda sağlıklı ve mutlu büyür. Bu çiçekli çalılar için mükemmel yetiştirme ortamları kumlu veya tınlı topraklardır.
Rozet çiçeklerini ilkbahar başından sonbahar sonuna kadar ayda bir kez dengeli bir sıvı gübre ile besleyin.
Diğer çiçekli bitki türleriyle karşılaştırıldığında, Catharanthus roseus bitkilerini sulamak kolaydır. Yaşadığınız bölgeye veya Catharanthus roseus’unuzu yetiştirdiğiniz çevresel koşullara bağlı şekilde sulama periyodunuz gerçekleştirebilirsiniz. Bu bitkiler çok uysaldır. Sulamayı unutsanız bile hemen sizi affederler. Ancak aldığı gün ışığı veya hava durumu gibi doğal faktörler sulama sıklığını değiştirebilir. Bu nedenle ara sıra bitkilerinize dikkat etmelisiniz.
Bitkilerinizi aşırı sulamaktan veya çok uzun süre susuz tutmaktan kaçınmak için, sulamalar arasında toprağı kontrol ettiğinizden emin olun. Toprak tamamen kuruduysa, o zaman bitkinizin sulama zamanı gelmiş demektir.
Rozet çiçeğinde drenaj önemli bir faktördür. Eğer iç mekanda yetiştirecekseniz fazla suyun düzgün şekilde akmasını sağlamak için altta drenaj delikleri olan bir saksı seçmeye çalışın.
ROZET ÇİÇEĞİ TOHUMU NE ZAMAN EKİLİR?
Rozet çiçeği bakımı tohumdan da başlatılabilir. Rozet çiçeği tohumlarını Şubat – Mart aylarında ya da kışın sonlarında veya ilkbaharın başlarında ekebilirsiniz.
ROZET ÇİÇEĞİ TOHUMU NASIL EKİLİR?
Rozet çiçeği tohumlarını topladıktan sonra Şubat Mart ayları arasında ya da kışın sonlarında veya ilkbaharın başlarında , nemlendirilmiş toprağa serperek ekebilirsiniz.
Tohumları nemli bir köklendirme karışımına ekin, ekilen tohumların üzeri az toprak ile örtün, saksıyı plastik bir torba ile örtün ve parlak, filtrelenmiş ışık alan bir yere koyun. Çimlenme meydana geldiğinde, 2-3 hafta içinde, toprak tamamen kuru olduğunda saksıyı açabilir ve fidelere su sağlayabilirsiniz.
ROZET ÇİÇEĞİ NASIL ÇOĞALTILIR? (PERVANE ÇİÇEĞİ)
Rozet çiçeği tahmin edebileceğinizden çok daha kolay bir şekilde çoğaltılabilmektedir. İlkbaharın sonlarında veya yaz aylarında yeni büyümeden çelik alırsanız iyi bir sonuç elde edebilirsiniz. Ayrıca çelikleri bir yaprak düğümünün hemen altında keserseniz işinizi garantilemiş olursunuz. Yaklaşık 5-8 cm çelikler almak uygundur.
Çelikleri aldıktan sonra, ekmeden önce kesik uçlarını köklendirme hormonuna ya da toz tarçına batırabilirsiniz. İyi bir drenaja sahip uygun toprak karışımını nemlendirin. Ve aldığınız çelikleri bu toprak karışımına dikip üstüne bir poşet geçirip sera etkisiyle filizlenme sürecini hızlandırabilirsiniz. Bu süreçte çok fazla gün ışığına maruz kalmasın ve aşırı nemli bir ortamda bulunmasın. Poşet içerisinden mutlaka hava alabilsin.
Bebek bitkileri, ekimden üç ila dört hafta sonra güçlü ve sağlıklı bir kök sistemi geliştirecektir. Bu süreden sonra onları kendi saksılarına nakledebilir ve onlara olgun bitkiler gibi davranabilirsiniz.
Catharanthus roseus bitkilerini tohumlar aracılığıyla da çoğaltabilirsiniz. Tohumdan ekme ile ilgili detayları yukarıdaki başlıkta görebilirsiniz.
ZEHİRLİ MİDİR?
C. roseus bitkileri yutulduğunda veya çiğnendiğinde oldukça zehirlidir. Etrafta meraklı evcil hayvanlarınız veya çocuklarınız varsa bu çiçekleri onların ulaşamayacakları bir yerde yetiştirmenizi öneririz.
ROZET ÇİÇEĞİ ÖZELLİKLERİ
Rozet çiçeği, Apocynaceae ailesinin Catharanthus türündendir. Anavatanı Madagaskar olup Türkçe’deki isimleri; rozet çiçeği, pervane çiçeği ve İzmir Güzeli olarak da bilinir. Vinka (Vinca roseus) ismi de bu çiçek için yaygın olarak kullanılan diğer isimler arasında yerini almaktadır.
Yine Deniz salyangozu, mezarlık bitkisi, Madagaskar deniz salyangozu, yaşlı hizmetçi, pembe deniz salyangozu, gül deniz salyangozu gibi isimleri de vardır.
Rozet çiçeği Madagaskar’a özgü ve endemik bir tür olsa da, onları hem süs hem de tıbbi bitkiler olarak dünyanın hemen her yerinde bulmak mümkündür. Çiçekleri sıcak aylarda muhteşem bir görüntü sergilese de otsu özellikleri nedeniyle uzun bir ekim geçmişine sahipler.
Geleneksel Hint tıbbı Ayurveda’da, sürgünlerinin ve köklerinin özleri çeşitli hastalıkları tedavi etmek için kullanılmıştır. Ayrıca, geleneksel Çin tıbbında sıtma, diyabet veya Hodgkin lenfoma için mükemmel bir tedavi sağlamaya yardımcı olmuştur. Günümüzde rozet çiçeği, vinblastin ve vinkristin ilaçlarının önemli bir kaynağıdır ve insanlar bunları çeşitli kanser türlerini tedavi etmek için kullanırlar.
Rahat tarzları ve geniş renk paletleri sayesinde Dracaena Spikes, Dusty Miller, Lobelia veya diğer Catharanthus türleri gibi bitkilerle harika bir arkadaştırlar.
Birleşik Krallık’ta C. roseus bitkileri, çarpıcı görünümleri ve tıbbi önemi nedeniyle prestijli Garden Merit Ödülü’nü kazanmıştır.
Rozet çiçekleri tam olarak 8 çiçekli bitki türü içeren Catharanthus cinsine aittir. Daha önce Vinca cinsine dahil edilmiş ve Vinca rosea olarak adlandırılmıştır.
ROZET ÇİÇEĞİ NEREDE YETİŞİR?
Vahşi doğada, çalı görünümündeki rozet çiçeği bitkisi çok çeşitli ortamlarda gelişir. Orman, otlak, ormanlık ve bozuk alanlarda kireçtaşı topraklarda ve kumda yetişebilirler.
Rozet çiçeğinin ürettiği çiçekler, kelebekler ve güveler gibi birçok tozlayıcı tür için oldukça çekicidir. Tohumlar genellikle karıncalar, su ve rüzgar tarafından dağılır.
Rozet çiçeği 30-100 cm yüksekliğe ulaşabilen çok yıllık alt çalılar veya küçük otlardır. Tabanı biraz odunsudur. Fakat yayılıcı bir türdür.
Yaprakları, parlak yeşildir. ve 2.5-9 cm uzunluğunda oval ila dikdörtgen yapraklardan oluşur. Yapraklar, yeşilden koyu kırmızıya kadar olan gövdelerde çiftler halinde karşılıklı olarak büyür. Hem gövde hem de yaprakları genellikle tüylüdür. Yani yüzeyde birçok küçük tüy içerirler. Bazı örnekler tüysüz olabilir veya zamanla kabarık görünümlerini kaybedebilir.
ROZET ÇİÇEĞİ NE ZAMAN ÇİÇEK AÇAR?
Rozet çiçeği bakımı ile ilgili önemli noktalardan biri de çiçeklenme dönemi. Bahçıvanlar, tropikal bölgelerde yıl boyunca sürebilen uzun çiçeklenme dönemleri için C. roseus bitkilerine önem verir. Ilık ya da ılıman iklimlerde, ilkbahardan sonbaharın sonlarına kadar çiçeklerini sergilerler.
Minik ve tüylü çiçekleri tek tek veya çok kısa saplarda çift olarak doğar. Tipik olarak beş yaprakları vardır ve bazı çeşitlerde daha koyu kırmızı bir merkez ile pembe, mor, turuncu, kırmızı veya beyazın farklı tonlarında gelirler.
Çiçeklenme dönemi sona erdiğinde, çiçekleri bir çift meyve takip eder. Bir bölmesi olan ve olgunluğa eriştiğinde sadece bir tarafı açılan foliküller, kuru meyvelerdir.
Meyveler, çoğaltmada kullanılabilecek çok sayıda küçük siyah tohum içerir. Tohumları, son dondan üç ila dört ay önce iç mekanda ekerseniz daha iyi filizlenir.
ROZET ÇİÇEĞİ HASTALIKLARI
Rozet çiçeği bakımı konusunda ne kadar dikkatli olsanız da hastalıklara yakalanabilir. Bu güzellikler, yaprak lekeleri veya aster sarıları gibi birkaç mantar enfeksiyonuna eğilimlidir. Ancak uygun mantar ilaçlarıyla kolayca tedavi edilebilirler. Ayrıca, Catharanthus roseus bitkilerinizi rahatsız edebilecek en yaygın zararlılar salyangozlardır. Bitkilerinizde herhangi bir şüpheli varlık fark ederseniz, zararlıları ve sağlıksız kısımları çıkarın, ardından uygun bir ilaç uygulayın.