Devir tasarruf devri… Özellikle de evlerde… Buradan yola çıkarak sizlere de fikir vereceğini düşündüğümüz bir tasarruf rehberi hazırladık.
Bütün dünyayı etkisi altına alan dizilerden biri Game of Thrones (Taht Oyunları). Bu diziyi izleyenlerin aklında kalan replik ise “winter is coming” yani ‘kış geliyor’… Bu terim, son dönemde Türkiye’de ekonomi ile ilgili önemli isimler tarafından da kullanılıyor. Ekonomideki kış mevsiminin dizideki gibi uzun sürüp sürmeyeceğini söylemek zor ama çok sert geçeceğini söylemek sanırım yanlış olmaz. Gelirlerimiz yıl başından bu güne dolar bazında gerilerken, kur artışlarının bir bölümü, hane halkının yani bizlerin enerji, ulaşım, gıda olmak üzere birçok harcamasına yansıdı. Önümüzdeki günlerde yeni olası zamlar da kapıda.
BAKICI: Çocuk bakımı, en önemli maliyetler arasında yer alıyor. Yatılı yabancı uyruklu bakıcılara verilen ücretler 600-700 dolar seviyelerinde. Yaşanan kur artışları ile birlikte bu tarafta yeniden anlaşma yoluna gidilmeye başlandığı görülüyor. Şu an maliyetler 1.800 ile 2.300 TL. seviyelerine oturmuş durumda. Eğer burada TL.’ye geçmediyseniz acilen bakıcınız ile ülke gerçeklerine uygun olarak yeniden pazarlık masasına oturmanızı tavsiye ederiz.
EĞİTİM: Okul masrafları konusunda, ne yazık ki ailelerinin çok fazla yapacakları bir şey yok gibi. Özel okul masrafları ortada… Servis, yemek, kitap giderleri sabit. İki çocuğun eğitim masrafları 45.000 TL.’yi buluyor. Çevremizdeki ailelerde şunu görmeye başladık. Hele iki çocuk da eğitim çağında ise bunu daha çok dillendiriyorlar. “İlkokulu iyi bir devlet okuluna verelim, ortaokul için özel okulu düşünelim”. Ancak çocuğunu özel okula başlatmış bir ailenin bu aşamada geri adım atması çok zor görünüyor. Burada tasarruf edilebilecek kalem servis giderleri olabilir. Çünkü özel okul servisleri en kısa mesafede bile çocuk başına yıllık 3.500-4.000 TL. bandında. Bu noktada aileler çocuklarını kendi imkanlarıyla bırakma eğilimine gidiyor. Hatta 3-4 aile, sırayla çocukları okula bırakma yoluna da gidebiliyor.
KONFEKSİYON: Fedakarlık yapılabilecek alanların birinin de konfeksiyon olduğunu söylemek mümkün. Burada anne babalar özellikle kendilerinden fedakarlık yapma eğilimine girecek. Ya hiç almama ya da gerekirse indirimlerde veya daha alt markalardan alışveriş yapacaklar. Çocukları için de kendileri kadar olmasa da tasarruf yolları arayacaklar. Alırken bir kez daha düşünecekler, e-ticaret sitelerini daha sıklıkla ziyaret edecekler. Hatta yakın çevreler ile kıyafet değişimi bile daha sık yapılabilir.
BENZİN: Hane halkının önemli gider kalemlerinden biri de benzin. Eğer işe araçla gidilip geliniyorsa, ayda 2 depoya yakın benzin harcanıyor demektir. Burada banka kartlarının kampanyaları daha yakından izlenecek. Ancak bizce en mantıklısı bir toplu ulaşım kartı elde etmek.
TEMİZLİK: Özellikle çalışan kadınların hayatını çok kolaylaştıran bir konu gündeliğe gelen yardımcılar. Haftada bir yardımcı alan da var, iki haftada bir alan da… Çalışan kadınlar bundan ne kadar fedakarlık yapabilir? Zor bir karar ancak, önümüzdeki dönemde bu kalem de önemli olacak. Yine temizlik ürünleri için marketlerin ve internet sitelerinin kampanyalarını düzenli takip edin. Güvenilir ve daha uygun fiyatlı ürünleri tercih etmek de mantıklı bir seçenek.
HORECA HARCAMALARI: HORECA olarak tanımlanan otel, restoran ve kafe harcamaları ailelerin en kolay vazgeçebileceği harcamalar olarak öne çıkıyor. Aileler otel tarafında bu yıl tatillerini yaptılar. Ancak restoran ve kafeler tarafında daha sıkı tasarruf tedbirleri alacaklar. Gelecek yılın tatil planı içinse, erken rezervasyonlar ile yüzde 20-30’lara varan indirimler alınabilir.
İLETİŞİM: Telekom şirketlerinin kampanyalarını izleyin, kendinize ve ailenize en uygun paketleri tercih edin. Gerekirse iletişim şirketini değiştirin.
MARKET: Market kartları ile yapılan alışverişler, kampanyalı ürünlerde çok iyi fırsatlar yakalanmasını sağlayabilir. Bunun yanında ölçek ekonomisi de ilave fayda sağlayacaktır. Örneğin 1 lt ayçicek yağı 10 TL. iken, 5 lt ayçicek yağını 35-40 TL. bandında bir fiyattan alabilirsiniz.
OTOMOBİL: Otomobilinizde üç temel masraf bulunuyor. Bunlar, trafik ve kasko sigortaları ve MTV servis masrafı. Motorlu taşıtlar vergisi ve trafik sigortasında çok fazla bir şey yapılamıyor. Ancak kasko sigortasında daha fazla sigorta şirketinden teklif alın ve tekliflerin içeriğine bakın. Servis konusunda da daha sıkı pazarlık yapın. Olmadı, özel servislere başvurun. Basit bakımlarda gerekirse özel servisleri kullanın.
ELEKTRİK: Elektrik şirketleri abonelerine tek ve üç zamanlı olarak iki tarife seçeneği sunuyor. Üç zamanlı tarifede gün, elektrik talebinin yoğunluğuna göre, gündüz, puant ve gece olmak üzere üç zaman dilimine bölünüyor. Her zaman diliminde ayrı birim enerji bedeli uygulanıyor. En uygun saatler gece 22.00 ile 06.00 arasında. Üç zamanlı tarifeye geçip ucuz tarifenin olduğu saatlerde önemli işler halledilebilir.
ISINMA: Sonbaharın gelmesiyle birlikte en çok üzerinde durulan harcamalardan biri de ısınma olacak haliyle. Yaklaşık 5 ay, aylık ortalama minimum 250 TL.’yi bulan doğalgaz faturaları söz konusu. Bu harcamalar yoğunlaşmalı kombiler ve kombi bakımları ile yüzde 20’ye kadar aşağı çekilebilir.
HAZIRLAYAN TALİP YILMAZ / EKONOMİST DERGİSİ HABER MÜDÜRÜ
