Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından binalara yönelik incelemeler sürüyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, deprem bölgesindeki illerde 927 bin binanın incelemesini tamamladıklarını, 118 bin binanın yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun tespitini yaptıklarını belirtti.
Kurum, 19 Şubat’ta yaptığı açıklamada “Deprem bölgesinde yapmış olduğumuz çalışmalar çerçevesinde bugüne kadar 3 milyon 520 bin bağımsız bölümden oluşan 927 bin binanın incelemesi tamamlanmıştır. Bu kapsamda 118 bin binada 412 bin bağımsız bölümü yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olarak tespit ettik” dedi. Peki, az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı binalar ne anlama geliyor? İşte detaylar:
BİNA HASAR DERECELERİ
Bina hasar dereceleri; Yıkık, Acil Yıktırılacak Bina, Ağır Hasarlı, Orta Hasarlı, Az Hasarlı, Hasarsız olarak sınıflandırılıyor.
HASARSIZ BİNA NE DEMEK?
Deprem nedeniyle herhangi bir hasar meydana gelmeyen binadır. (Depremden önce oluşan binadaki hasarlar ve Kusurlar değerlendirilmez.) Binanın kullanılmasında bir sakınca yoktur.
AZ HASARLI BİNA NE DEMEK?
Deprem nedeniyle binanın boyasında, sıvalarında ve duvarlarında oluşan ince çatlaklar ile duvarlardan düşen sıvaların olduğu binalardır. (Depremden önce oluşan binadaki hasarlar ve kusurlar değerlendirilmez.) Taşıyıcı sistemi hasar görmemiş. sıva çatlakları, boya/kaplama dökülmeleri olan bina az hasarlı bina olarak değerlendirilir.
ORTA HASARLI BİNA NE DEMEK?
Deprem nedeniyle binanın duvarlarındaki yarıklar ile taşıyıcı elemanlardaki ince çatlakların olduğu binalardır. Depremden önce oluşan binadaki hasarlar ve kusurlar değerlendirilmez. “Orta” hasarlı yapıda taşıma gücündeki azalma giderilmeden (yapı onarılmadan) ya da güçlendirilmeden yapı kullanılmamalıdır. Deprem nedeniyle güçlendirme gerektirecek boyutta hasar gören binalar orta hasarlı olarak adlandırılır ve güçlendirme yapılmadan kullanılamaz.
AĞIR HASARLI BİNA NE DEMEK?
Deprem nedeniyle binanın taşıyıcı elemanlarındaki geniş ve yaygın kesme kırılmalarının/ayrılmaların olduğu binalardır. “Ağır“ hasarlı yapıların onarılmaz taşıma gücü kaybı ve geri (dayanım ve ekonomik açısından) alınamaz hasarları olan binalar olarak tanımlanır. Deprem nedeniyle onarımı mümkün olmayacak şekilde hasar gören binalar ağır hasarlı olarak adlandırılır ve tekrar kullanımı mümkün değildir. Bina ağır hasarlı ise; bina sahiplerine 7269 sayılı yasa kapsamı ve şartlarında hak sahibi olmaları koşuluyla yeni ev yapılır. Bu binalar hemen boşaltılır ve hasar tespit süreci tamamlanınca yıkılır.
ACİL YIKILACAK BİNALAR
Deprem nedeniyle binanın taşıyıcı elamanlarının büyük oranda kalıcı yer değiştirerek kısmen veya tamamen yıkıldığı binalar acil yıkılacak bina olarak adlandırılır. Hiçbir şekilde kullanılması mümkün olmayan bu binaların içine girilemez ve eşyaların tahliyesi gerçekleştirilemez. AFAD, “Acil yıktırılacak bina; bazı katları çökmüş, yan yatmış, ötelenmiş boyutta hasar görmüş ve her an can ve mal güvenliğini tehdit eden binalardır” diyor.
BİNALARDAN EŞYALAR ALINABİLECEK Mİ?
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından 19 Şubat’ta İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile ortak çalışma sonucu, deprem bölgelerinde “yıkık”, “acil yıktırılacak” ve “ağır hasarlı” yapılardaki eşyaların tahliyelerine yönelik esaslar belirlendi.
AFAD: Hasarlı yapılardaki eşyaların alınması kesinlikle yasaktır
Bu kapsamda, AFAD tarafından hazırlanan genelgede, afet gören alanlarda “yıkık” ve “acil yıktırılacak yapı” niteliğinde olduğu belirlenen yapılara kısa süreliğine de olsa girilmesi ve eşya alınmasının kesinlikle yasak olduğu belirtildi.
- Ağır hasarlı tüm yapılara giriş izni ve eşya alımının, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca görevlendirilen uzmanların raporu doğrultusunda değerlendirileceği ifade edilen genelgede, binası “ağır hasarlı” olarak belirlenmiş, 30 günlük süre içerisinde bina hasar durumuna itiraz etmeyecek vatandaşların eşyalarını alabilmelerinin, yapılarıyla ilgili uzmanlarca oluşturulacak tahliye raporuna uygun şekilde planlanacağı aktarıldı.
Bu planlamaların iletişim çadırlarında vatandaşla paylaşılacağı belirtilen genelgede, şunlar kaydedildi:
- “Uzman raporunda ‘girilemez’ şeklinde belirtilmesi durumunda can güvenliğini teminen yapıya girişe izin verilmeyecektir.
- Yapıya kontrollü 30 dakika girilebilir raporu verilmesi durumunda, 30 dakika kadar süre içerisinde yalnızca değerli eşya (pasaport, kıymetli evrak benzeri) alımına müsaade edilecektir.
- Yapıya kontrollü 2 saat girilebilir raporu verilmesi durumunda, 2 saat içerisinde en fazla 4 kişi binaya girmek suretiyle eşyalarını alabilecektir.
- Yapıya sabitlenmiş ve sökümü esnasında titreşim yaratacak her türlü faaliyet kesinlikle yasaktır.
- Mutfak dolabı, kalorifer peteği, pvc kapı pencere, her türlü yapıya monte aksamlar, elektrik ve aydınlatma tesisatı vb eşyaların sökülmesi, alınması kesinlikle yasaktır.
- Tahliye çalışmalarının genel koordinasyonu valilikler/kaymakamlıklar tarafından sağlanacaktır. Tahliye, kolluk kuvvetleri gözetiminde gerçekleştirilecek olup belirtilen tüm kurallara uyulması zorunludur.”
- Tahliye sırasında olası mücbir sebeplerle tahliyenin durdurulması zorunluluğu oluşması halinde, tahliyenin derhal sonlandırılarak, bu durumun tutanak altına alınması istenen genelgede, yapılarına girmelerine müsaade edilmeyen veya eşya tahliyesi yapılamayan vatandaş için ayrıca eşya yardımı gerçekleştirileceği ifade edildi.
