Asya Kaplan Sivrisineğine karşı evde hangi önlemler alınabilir? İstanbul’da Asya Kaplan Sivrisineği popülasyonu giderek artıyor. Türkiye’de ilk kez 10 yıl önce İpsala sınırında bulunan ve 4-5 yıldır İstanbul’a yerleşen Asya Kaplan Sivrisineği (Aedes albopictus) popülasyonunun artışı oldukça riskli.
Asya Kaplan Sivrisineği, bilinen diğer sivrisinek türlerinden biyolojik ve morfolojik açıdan çok farklı. İstilacı olan bu sivrisinek türü, çok iyi bir uçucu olmasa da yumurtalarını bırakarak kısa sürede hızlıca yayılabiliyor. Yerli türlerin yani evlerde dolaşan sivrisineklerin popülasyonlarını da baskılayan Asya Kaplan Sivrisineği, besin zincirinin yok olmasına neden olduğu için kendi popülasyonunun artmasına neden oluyor.
HASTALIK TAŞIYORLAR
Asya Kaplan Sivrisineği türünün kendine has taşıyabildiği 20’ye yakın hastalık biliniyor. Birinci dereceden sorumlu tutulduğu hastalıkların başında ise Chikungunya ve dang humması geliyor. AA’ya konuşan İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kerem Öter “Her iki hastalık da ilginç bir şekilde İtalya ve Fransa’da görüldü. İstanbul için çok erken bunları söylemek. Daha henüz o kadar popülasyona ulaştığını düşünmüyoruz.” diyor.
Belediyelerin bu sivrisinek türüne karşı çalışmaları devam ediyor. Ancak siz de evinizde bu türün uzak durmasını sağlayacak önlemler alabilirsiniz.
ASYA KAPLAN SİVRİSİNEĞİNE KARŞI EVDE ALINABİLECEK ÖNLEMLER
Asya Kaplan Sivrisineği üreme yeri olarak diğer sivrisinekler gibi dereleri, göletleri, büyük su rezervlerini ya da foseptikleri kullanmıyor. Dr. Öter, “Örneğin küçük bir yağmur birikintisine atılmış bardak, içine yağmur suyu dolar ve gölgede kalırsa burada korkunç sayıda üreyebiliyorlar.” diyor. Ya da bir saksının tabağında biriken suya Asya Kaplan Sivrisineği bayılıyor.
Asya Kaplan Sivrisineğine karşı evde alınabilecek önlemler;
- Asya Kaplan Sivrisineğini evinizden uzak tutmak için mutlaka pencerelerinize sineklik takmalısınız.
- Evinizin yakınında su birikintileri oluşmasını engellemeli, su dolu bidonlar bırakmamalısınız. Bahçelerde, balkonlarda herhangi bir su kabı varsa ve gereksiz ise bunu boşaltın. Kullanmanız gerekiyorsa da üstünü bir file veya kapakla kapatın ki sivrisinek buralara gelip yumurtalarını bırakamasın.
- Sivrisinekleri uzak tutan bitkileri balkonunuza, pencere kenarlarına yerleştirebilirsiniz. Sivrisinekleri uzaklaştıran bitkilere bu yazımızdan ulaşabilirsiniz; “Balkonda sineklerden kurtulmak için ne yapılabilir? Sivrisinek kovucu 9 bitki“
- Balkonda ya da açık alanda otururken vücudun mümkün olduğunca çoğunu kaplayan açık renkli giysiler giyebilirsiniz. Ancak bu sivrisinek kıyafet üzerinden de ısırabiliyor. Uzun süre açık havada ve sivrisineklerin en aktif olduğu zamanlarda ayakkabı, çorap, uzun pantolon ve uzun kollu gömlek giyin. Giysiler açık renkli olmalı ve sivrisinekleri deriden uzak tutmak için sıkı dokunmuş malzemelerden yapılmalıdır.
- Geceleri yatağınızın üzerine cibinlik asarak sivrisinekleri uzak tutabilirsiniz.
- Mümkünse evinizde klima kullanın.
- Kapı ve pencere ekranlarının sıkıca oturduğundan ve iyi durumda olduğundan emin olun.
- Sivrisinekleri yiyen kuş evlerini bahçenize kurabilirsiniz.
YAŞAM ALANLARINDAN NASIL UZAKLAŞTIRABİLİRİZ?
Üreme yerlerinden kurtularak bölgenizdeki kaplan sivrisineklerinin sayısını büyük ölçüde azaltabilirsiniz:
- Eski lastikler, yiyecek kapları ve kovalar gibi su dolu kapları bahçenizden çıkarın.
- Kuş banyolarında, evcil hayvan su kaplarında ve plastik seyyar havuzlarda sivrisinekleri haftada en az bir kez boşaltarak üremelerini önleyin.
- Çatı olukları, içinde su birikmemesi için düşen yapraklar ve diğer döküntülerden temizlenmelidir.
- Mahalle sakinleri, terk edilmiş arabalar, eski makineler, variller ve boş arazilerdeki diğer çöpler gibi üreme alanlarını ortadan kaldırmak için birlikte çalışmalıdır.
- Atılan ve su tutan çöp birikintilerini görevlilere bildirin.
Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, yetişkinlerde de alerjik reaksiyonların görülebildiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Sivrisineklerden nasıl kurtuluruz? Onları yaşam alanlarından nasıl uzaklaştırırız? Esas önemli olan nokta bu. Çok iyi biliyoruz ki sivrisineklerin dişilerinin yumurtlamak için duran suya ihtiyaçları var. Nerede su birikintisi varsa o sivrisineklerin yuvalanmaları, üremeleri için odak oluşturacaktır. Bu yağmurlardan sonra oluşan ıslah edilmemiş dere yataklarındaki su birikintileri en önemli odakları oluşturdu ve İstanbul’da da çok fazla. Çok kalabalık bir şehir. Dolayısıyla bu dere yataklarının ıslah edilmesi, yağmurlardan sonra su drenajlarının sağlanması, mevcut olan birikintilerin ilaçlanması acil önlemler arasında.”
ASYA KAPLAN SİVRİSİNEĞİNİN ISIRDIĞI NASIL ANLAŞILIR?
Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, Asya Kaplan Sivrisineğinin görünüşünün ve ısırığının diğer sivrisineklerden farklı olduğunu şöyle anlatıyor;
“Daha iri, çizgili ve çok can yakan sivrisinekler. Ortaya çıkan sivrisinek ısırıkları alışık olduğumuz minik kızarıklıklardan daha farklı. Daha geniş, sıcak, ağrılı, çok yoğun kaşıntılı ve o kaşıntı nedeniyle vücutta yaralar oluşuyor. Onun üzerine bakteriler eklenip ikincil yaralarla çok daha dehşetli bir görünüm ortaya çıkıyor.”
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Necla Birgül İyison, geçen yıl kıyafet üzerinden de ısırabilen Asya Kaplan Sivrisineği ile ilgili şu bilgileri vermiş:
- Ülkemizde karşılaştığımız sivrisinek türleri genellikle ısırmadan önce etrafta turlar atar ve kan emeceği uygun bir bölge bulduğunda saldırıya geçer, Asya kaplan sivrisineğinde ise durum çok farklı. Aşırı agresif tavırlar sergileyen bu tür direkt olarak hedefe saldırıyor ve kıyafet üzerinden de ısırabiliyor.
- Dış görünüşüyle kolayca ayırt edilebilen siyah bir sivrisinek. Gövdeye doğru beyaz bir çizgi inmekte ve bacaklarında da beyaz şeritler bulunuyor.
- Aşina olduğumuz sivrisineklerden farklı olarak günün her saatinde kan emme özelliği var.
- Bu tür insanlarda aşırı alerjik reaksiyonlara ve ısırdığı bölgede aşırı kaşıntı ve ödem gibi şikayetlere neden oluyor.
Asya Kaplan Sivrisineğine karşı aşağıdaki yöntemleri de deneyebilirsiniz.
Doğal sivrisinek kovucu tarifleri: Evde yapılabilen 3 doğal tarif
Sivrisineklerden korunmak için uçucu yağ kullanabilirsiniz
