Çini Nedir? Çini sanatı geleneksel Türk sanatlarından birisidir. Cami, türbe saray, çeşme ve köşk gibi mimarı yapıları süslemek için kullanılan seramik türüdür. Çini sanatı bu mimari yapıların hem iç hem de dış süslemelerinde kullanılmıştır.
Çini nedir? sorusunun yanıtı kısaca şu şekilde: Çini, topraktan yapılmaktadır. Sırlandıktan sonra pişirilmek suretiyle sertleştirilir. Bu sayede çini üstünde yer alan desenleri uzun yıllar boyunca tahrip olmadan kalabilir.
Çini sanatında ilk olarak çini toprağı şekillendirilir. Toprak yapılacak olan çini şeklini aldıktan sonra üstüne sanatçının tarzına göre desenler eklenir. Son olarak pişirilir ve çini elde edilmiş olur. Bu yönüyle incelediğimizde porselenin pişirilmesi sonucunda elde edilen seramiklere çini denildiğini söylemek mümkündür.
ÇİNİ SANATI NASIL YAPILIR?
Çini sanatı topraktan yapılmaktadır. Tebeşir, kaolen ve kum gibi malzemelerin belirli oranda karıştırılmasıyla çini hamuru yapılmaktadır. Hamurun yapılması sırasında kıvamın yakalanması önemlidir. Kıvamı yakalamak için en önemli şey yeterli oranda karıştırılmasıdır. Çini hamuru kıvamı yakalandıktan sonra elek kullanılarak temizlenir. Elek kullanılmasındaki temel neden iri yapılı taşların hamurdan alınmak istenmesidir.
Çini hamuru elekle temizlendikten sonra yapılacak olan şeye göre şekillendirilir. Genelde günümüzde çini sanatı vazo yapımında kullanılmaktadır. Bu yüzden sizler de çini hamurunu vazo şeklinde şekillendirebilirsiniz.
Yapacağınız şeyin şeklini çini hamuruyla yaptıysanız hamuru kuruması için bir kenara bırakın. Kurutulmasının temel sebebi sertleşmesinin istenmesidir. Kurup sertleşen şekiller daha sonra astarlanır. Astarlama sonrasında nesne bembeyaz olur. Beyaz astarlama yapılmasının elbette bir nedeni vardır. Beyaz renginin üstüne çini desenleri yapıldığı zaman desenler kendisini daha iyi gösterir.
Astarlama işlemi bittikten sonra bisküvi denilen aşamaya geçilir. Bu aşamada toprak şekil 900 derecede pişirilmektedir. Bu işlemler yavaş bir şekilde yapılır. Ortalama olarak 1 gün kadar sürer. Pişirme tamamlanınca nesne alınır ve zımparalanır. Üstü kağıtla kaplanır. Kağıdın üstüne kalemle desenler çizilir. Daha sonra kağıdın üstüne iğne delikleri açılır ve nesneye batırılarak nesne üstüne işaretleme yapılır. Yapılan işaretlemeler daha sonra kömür tozu kullanılarak belirginleştirilmektedir.
Desenlerin kaybolmaması için siyah çini boyası yardımıyla desenlerin üstünden geçilir. Daha sonra desenlerin içi çeşitli renklerle boyanır. Boyama tamamlandıktan sonra nesne sırlanır. Sırlanma işleminden sonra tekrardan pişirilir. Pişirme işleminin yavaş yapılması gerekir. Sıcaklık birden verilecek olursa çini çatlayıp kırılabilir. Aynı şekilde soğutma işleminin de kademeli olarak yapılması gerekmektedir. Tüm bu uygulamalar sonrasında çini tamamlanmış olur.
ÇİNİNİN KULLANIM ALANLARI
Çini nedir? sorusunun ardından çininin kullanım alanları da merak ediliyor. Camilerde, Mescit mihrap, duvar çini süslemelerinde Ulama karo tekniği ile çini süsleme sanatı Osmanlı çini, tezhip, minyatür, çini desenleri yapılmaktadır. Kütahya Cami çinileri modern tasarımlar ile yapılarak günümüzde mescit dekorasyonu, Mihrap örnekleri, el dekoru çini panolar, kullanılmaktadır. İznik çinileri Camii, külliye, mescit, Şadırvan duvar dekorasyonu, namazgah seramik kubbe kaplama ve özel şekilli duvar kaplamalarında kullanılır. Cami çinisi yüzeyindeki parlak sır sayesinde mat sır tekniği ile iç mekanlarda ve dış cephe kaplamalarında kullanılabilir.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Çini çılgınlığı: Çini nerelerde kullanılır?
DUVAR ÇİNİLERİ
Osmanlı çini motiflerinin seramikle sanatsal olarak birleştirilmesi ile üretilen özel yapım çini ürünleridir . Mekanlarınıza otantik bir görünüm ve vermesi ve ayrıca leke tutmayan yüzeyi ile dayanıklı oluşu sebebi ile tüm mekanların duvarlarında duvar çinisi ürünleri tercih edilmektedir. Duvar çinileri seramik ürünler oldukları için ıslak kuru tüm duvarlarda kullanıma uygundur. 1200 derecelik pişirme sıcaklığı nedeni ile sert ve dayanıklı bir üründür. Banyolarda , mutfaklarda ve cafe restoran mekanlarında , otellerde ve hemen hemen tüm mimari projelerde kullanıma uygundur.
KARO ÇİNİ
Karo çini ve desenli seramik Sır tabakasındaki parlaklık, ışığı bir miktar absorbe ederek sır altındaki renklerin canlı ve parlak görünmesine yol açar.
TÜRK HAMAMI VE CAMİ
Türk hamamı ve Cami çini dekorasyonunda kullanılan karo çiniler ışığın doğru yansımasını sağlar, ve kullanılan alanlarda olduğunda geniş, yüksek ve ferah gösterir.
İç Mimar Gizem Uçkun Tiryaki
Camelback koltuk (Deve Hörgücü) nedir?
