Art Deco nedir? Özellikleri nelerdir? Art Deco mimari örnekleri ve sanat akımı hakkında detayları anlatıyoruz.
ART DECO NEDİR?
Art Deco, 1920’lerde ve 1930’larda ana karakteristik özellikleri erken yirminci yüzyılın çeşitli avant-garde boyama stilinden türevlenmiş modern dekoratif sanat stillerinin karışımıyla ilişkili bir sanat akımıdır. Paris’te çıkışının ardından, tüm dünya tarafından kabul görmüştür. Bu stil farklı kaynaklardan ortaya çıkmıştır ve görsel ve dekoratif sanatlardan, moda, mimari, sinema ve ürün tasarımına kadar çeşitli disiplinleri etkilemiştir.
- Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir: Paris’in cazibeli ve nostaljik apartman stili
- 10 Art Deco stili yatak odası örneği – Hepsi birbirinden güzel
1925 yılında Paris’te düzenlenen ve adını ilk kez bir sergiden alan dekoratif sanatlar ve mimarlık akımı Art Deco’nun sofistike tavrı, ışıltılı gold, masif ahşap, parlak tuşeli kumaşları ve renkleri bu stili günümüzde de çok cazibeli ve tercih edilir kılıyor. Ancak mekanların abartıya kaçmadan ve karmaşadan uzak olması için 6 kilit adımda doğu uygulayın:
- Gökdelenlerin, havacılığın, krom ve cam gibi malzemelerin gündeme oturduğu ‘Makine Çağı’nı yansıtan tarzın biraz materyalist ve mekanik bir havası var. Kilit desenler ise Art Nouveau’da olduğu gibi dikey çizgide Gotik süsleme öğelerinden ilham alıyor.
- Tutankhamun’un mezarının keşfinden bu yana dekorasyon dünyasına dahil olan Mısır motifleri bu stilin de en belirgin detaylarından.
- Halılar, döşemelik kumaşlar ve duvar kağıtlarında ise daha soyut tasarımları Viktorya döneminin romantik çiçek desenleri ile kombinleyerek mekanlarda dikkat çekici kontrastlar yaratabilirsiniz.
- Tekrarlanan geometrik formlu ve kesik hatlı, köşeli mobilyalarda ise koyu ceviz tonları ve gold detaylar ile ışıltılı ama ağırbaşlı bir hava yaratın.
- Art Deco döneminin bol davetli ev buluşmaları, baloları ve eğlence hayatından ilhamla dekorasyonun vazgeçilmez aksesuarı farklı formda servis arabaları.
- Evin kör noktalarını çarpıcı tablolar, illüstratif sanat eserleri ve heykeller ile süsleyerek Art Deco stili pekiştiren odak noktaları oluşturabilirsiniz.
MİMARİDE ART DECO
Kimi kaynaklara göre modernizmin moda ve dekorasyonda hayat bulmuş versiyonu olarak atfedilen Art Deco; Fovizm, Pürizm, Ekspresyonizm, Fütürizm, Kübizm akımlarıyla ve Avrupa’daki mevcut mimari geleneklerle iç içe geçmiş ve aynı zamanda Mısır ve Aztek sanatından da etkilenmiştir.
Art Nouveau’da olduğu gibi gotik süsleme öğelerinden yararlanılan stil, 1930’lardan sonra mimarların mimariyi süslemeden ayırmak istemeleri ve süslemeyi değil işlevselliği savunmalarıyla son bulmuş; fakat 1960’lı yıllarda yeniden itibar görmeye başlamıştır. Akıma yöneltilen en büyük eleştiri ise, kendinden önce gelen mimari stillere kıyasla, kavramsal içerikten yoksun olmasıdır.
ART DECO MOBİLYALARI
Art deco tarzı ürünler yaklaşık 5 sene önce yaygınlaşmaya başlayan ve birçok firmanın da üretimine başlamasıyla büyük talep gören mobilya tarzları arasına katıldı. İnce hatları, geometrik desenlerin kullanımı art deco mobilyalarda büyük rol oynar.
Art deco mobilya tarzında yaptığınız bir alışverişte alacağınız aksesuarlar, tamamlayıcı ürünler şeklinde yerlerini almalıdır. Bu bağlamda metal, gümüş renkte aksesuarlar, geometrik şekillerden oluşan abajurler, avizeler tercih edilebilir. El yapımı seramik küpler de son dönemde yapılan tercihlerden birisi haline geldi. Bununla birlikte cam aksesuarlar, küp, silindirik vb. tarzda camlarla oluşturulan avizeler de Art deco mobilya tarzıyla bütünleşen parçalar olmayı başarmıştır.
ART DECO YATAK ODASI
Art Deco nedir? sorusunun yanıtı bu şekilde. Peki art deco yatak odası modelleri nasıldır? Bu mimariye uygun yatak odası modelleri için “10 Art Deco stili yatak odası örneği” yazımızı inceleyebilirsiniz.
ART DECO NASIL DOĞDU?
Adını 1925 senesinde yapılan Exposition Internationale des Arts Décoratifset Industriels Modernes (Uluslararası Modern Dekoratif ve Sınai Sanatlar) sergisinden alan ve Art Nouveau’nun hemen ardından çıkan bu akım el emeği yerine sanayiye dayalı ürünler kullanıyor. 1930’larda son bulsa da 1960’lı yıllarda yeniden itibar görmeye başladı. İlk büyük örneği Eliel Saarinen’in Helsinki Garı olan stilin diğer mimari örnekleri Ankara Tren Garı, Chrysler Binası, Rockefeller Center, Empire State Binası’dır.
ART DECO İÇ MEKAN ÖZELLİKLERİ
Art Deco tarzının en belirgin detayları yuvarlatılmış köşelerle keskin ve dikey çizgilerin buluşması. Kübist mobilyalar, tablolar, egzotik ağaçlar, plastik objeler ve krom aksesuarlar ağırlıklı olarak kullanıyor. Oldukça süslü ve şık bir stil olan Art Deco’nun ilham kaynağı geometrik detayların yanı sıra çiçek, yaprak, kuş hatta böcek gibi doğal unsurlar.
ART DECO STİLİNİ İÇ MEKANDA UYGULARKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Stili evinizde uygularken yaşam alanlarınızda modern mobilyalara yer verebilirsiniz.
Ayrıca teknolojik tasarımlardan da yardım alınabilir. Baskı tekniği çalışılmış tekstiller ya da duvar uygulamaları şık efektler yaratır. Aydınlatma seçimlerinde Çarliston stilinden esinlenerek kat kat ya da sarkıt süslemeli ve ikonik modellere yönelebilirsiniz. Ancak akımın hatları sert olduğundan bunu yumuşak çizgilere sahip mobilya ve dokulu tekstillerle kırmaya özen gösterin. Böylece mekanlar çok daha konforlu ve sıcak görünecektir.
Parlak ya da mat krom, eskitme pirinç, ahşap kaplamalar, ışıltılı lame ve dore süslemeler stilde en sık kullanılan detaylar.
Art Deco’da floral desenlere fazla yer yok bu yüzden eğer nostaljik vintage stilini seviyorsanız Art Deco size göre değil. Gül ağacı gibi koyu renkli ahşap mobilyaları, geometrik desenli tekstillerle ve siyah, bordo, kırmızı ve yeşil tonlarında aksesuarlarla birlikte kullanabilirsiniz.
İç Mimar Gizem Uçkun Tiryaki