En değerli varlığımız bebeğimizin odası bizim için ayrı bir önem taşır. Onunla aynı odayı mı paylaşacağız, yoksa ayrı bir odası mı olmalı? Beşik mi karyola mı? Bebek odasında olması gerekenler nelerdir? Bebek odasını nasıl planlamalı?
BEBEK ODASI REHBERİ
Bebeğiniz dünyaya “merhaba” demek üzere. Siz ise onun odasının nasıl olacağının telaşı içerisindesiniz. Odanın özelliği, mobilya seçimi, neler almanız gerektiği, seçeceğiniz renkler… Tüm bu sorular aklınızı kurcalıyor. Şimdi rahat bir nefes alın ve sizin için hazırladığımız bu minik rehberi okumaya başlayın. Biraz da olsa sizi rahatlatabilirsek ne mutlu bize.
BEBEK ODASINDA OLMASI GEREKENLER
Bebek odasının olmazsa olmazları nelerdir? Bir bebek odasının olmazsa olmazları neler diye düşünürüz öncelikle. Hangi mobilyaları almamız gerekir, bu mobilyalar nasıl olmalı? Ayrıca odada kullandığımız desen ve renk seçiminde nelere dikkat etmeliyiz? Bu soruların cevabını Çilek Mobilya Ürün Müdürü Taliha Kanık’tan aldık:
“Öncelikle bebeğinize zararlı maddeler içermeyen, çocuk sağlığı ve güvenliği standartlarına uygun mobilyalar seçmeli ve mutlaka sertifikalarını isteyip incelemelisiniz. Bir bebek odası mobilyasında olması gereken her şey zaten bu sertifikalarda zorunlu tutulmuştur. Bu sertifikaların başında da TUV GS, TSE ve E1 belgesi gelir. Çocuk mobilyalarında kullanılan hammaddelerin yanında tasarımları da çocukların sağlığı ve güvenliği açısından çok önemli. Bu konuda LSE yani fiziksel testlerde ürünün dayanıklılığından, çocuk ve bebeklere zarar vermeden tasarlandığından bahseden belge sahipliği de çok önemli bir nokta.
Genel olarak güvenlik ve sağlık konusunda iki unsuru gözetmelisiniz: Birincisi mobilyanın gözle görünebilen fiziksel özellikleri. Bebekler için tehlike arz eden sivri köşelerden, asansörlü korkuluklardan uzak durmanızda fayda var. Ayrıca birkaç ay sonrasını da düşünerek, bebeğiniz emeklemeye başladığında altına giremeyeceği modüller seçmelisiniz. İkincisi gözle göremeyeceğiniz kimyasallar. Satın aldığınız mobilyanın bebeğinizin sağlığı için zarar teşkil edebilecek kimyasalları içermediğinden emin olmalısınız.
Bu konuda yapabileceğiniz tek şey satın aldığınız firmaya güvenmekse mutlaka ne tür belgelere sahip olduğunu öğrenmelisiniz. Tüm kimyasal analizlerini yaptırmış, zararlı kimyasallar kullanmayan ve bunu beyan edebilen bir firmadan alışveriş yapmanız bebeğinizin sağlığı açısından büyük önem taşıyor. Ayrıca; satın alırken bir bebek odası için en önemli olmazsa olmaz, bebek karyolası. Bunun yanında ihtiyaca göre çamaşırlık, dolap ve özellikle bebeğinizin ani ihtiyaçlarına cevap vermenize yardımcı olacak rafları tamamlayıcı olarak kullanabilirsiniz.
Açık renkler, kullanılan mobilyayı ön plana çıkarırken aynı zamanda mekanın da büyük görünmesine olanak tanır. Özellikle küçülen ev metrekarelerinde, pencerelerin küçük ve evlerin birbirine yakın olduğu büyük şehirlerde aydınlık renk kullanmak daha ferah ve huzurlu ortamlar yaratmanıza yardımcı olurken fonksiyonelliği de artırıyor. Artık parlak renkler de pastel renklerle harmanlanarak karşımıza çıkıyor.
Mavi ve yeşil gibi soğuk renkler özellikle bebek odalarında ferah bir ortam yaratırken onların daha huzurlu ortamlarda uyumasını sağlar. Yine bu sene bebek odalarını süsleyecek olan soluk menekşe, mercan ve limon rengi ile odalarında ferah bir ortam yaratabilirsiniz. ”
BEBEK ODASI DEKORE EDERKEN EN SIK YAPILAN HATALAR
Bebeğimizin odasını hazırlarken bazı şeylerin onların rahatı için uygun olduğunu düşünürüz. Ancak bunların aslında yanlış olabileceği aklımıza gelmez. Yapabileceğimiz bu hatalar ve olması gerekenlerin cevabını ise İkea İç Mimarı Esra Parlakulaş anlattı:
“Çocuklar doğdukları andan itibaren potansiyel bir öğrenme ve gelişim süreci içine girerler. Onların gelişim yılları içindeki ihtiyaçlarına göre biz de evlerdeki kullanım alışkanlıklarımızı değiştirir ya da onlarla birlikte kullanabilecek hale getiririz. Bebekler ilk aylarında sürekli uyurlar. Bakıma ve beslenmeye ihtiyaç duyarlar. Tüm duyuları ile dış dünyayı algılamaya çalışırlar. Isırarak, elleyerek, koklayarak… Çevrelerinde olanları anlamaları, bulundukları ortama dahil olmaları renkleri, objeleri, eşyaların kullanımlarını öğrenmeleri zaman alır. Bu yüzden bebek odaları daha sakin ve az eşya ile dekore edilmelidir.
Oda duvarları yumuşak ve renklerin pastel tonlarında olmalıdır. Bebekler, gece-gündüz ayrımını bilmedikleri için gündüz uyuyup, gece uyanık kalabilir. Tüm gün uyumaları ihtiyaçtan çok, bizim öğrettiğimiz bir alışkanlık haline dönüşebilir. Bunu engellemek için bebeği gündüzleri bol ışıklı, hareketli, sesli ortamlarda tutmalı, altını değiştirirken, emzirirken onunla konuşmalı veya müzik dinlettirmelisiniz. Geceleri ise loş ışıklı, daha sessiz bir ortamda emzirirken, alt değiştirirken sessiz olmalı ve gece–gündüz farkını şimdiden öğretmelisiniz.
Bebeğin yumuşacık yatması düşünülerek tercih edilen şilteler bebeğin rahat ve konforlu uyuması için güvenli olmayabilir. Bebeğe kullanılacak şilte, bebeğin içine gömülmeyeceği kadar sert olmalıdır. Vücuttaki baskıyı azaltan, kılıfları makinada yıkanabilen yayları ile hava sirkülasyonu sağlayan sünger şilteler bunun için uygundur. Bebek odası kışın da güneş alabilen, pencere açılarak havalandırılabilen bir oda olmalıdır. Soğuk havalarda bile odanın havalandırılması unutulmamalıdır. Bebek yataklarını pencereden, onların ihtiyacı olan güneş ışınlarını alabilecekleri bir mesafede ama üşütmelerini engelleyecek kadar da uzakta konumlandırmaya da dikkat edilmelidir.”
2 KARDEŞ AYNI ODAYI PAYLAŞACAKSA NASIL OLMALI?
Evinizde fazla odanız olmayabilir ve bebeğiniz büyük kardeşiyle aynı odayı kullanmak durumunda kalabilir. Bu konuya nasıl bir çözüm getirebilirsiniz? Yanıtı Mimar Selim Yuhay’dan aldık:
“Çocuğunuz, ailenize yeni katılacak bebeğinizle aynı odayı paylaşacak ise önceliğiniz büyük çocuğunuzun özel alanlarına saygı duymak olmalıdır. Oda mümkün olduğu kadar hareketli paravan tarzı çözümlerle bölünmeli, çocuğunuza ve bebeğinize aynı oda içinde ayrı alanlar oluşturulmalıdır.
Bebek odası ihtiyacına bakıldığında; alt değiştirme şifoniyeri, emzirme koltuğu, istenildiği zaman yüksekliği ayarlanabilen bir bebek yatağı ve tabii ki bebek kıyafetlerini koymak için mümkün olduğu kadar raflı dolap ihtiyacı olacaktır. Bu raflı dolap ortak kullanılacak ise çekmecelerle de desteklenmelidir. Her çocuğun kendini özel hissetmesi için de farklı renklerde ürün kullanımı uygun olacaktır. Renk seçiminde büyük çocuğun fikirlerine önem vermeniz kendisini iyi hissetmesini sağlayacaktır. Anne, gece bebeğine bakmak için kalktığında bütün odayı aydınlatmayacak şekilde bir aydınlatma odanın içerisinde olmalıdır. Böylece ışık açıldığında bebeği görebilecek ve diğer çocuk da bundan etkilenmeyecektir.
Büyük çocuğa mutlaka yaptığı resimleri koyabileceği bir pano yapılmalı ve bu panoda bebeğin de fotoğrafları olmalıdır. Böylece ortak paydada ikisinin kardeş olduğu ve odanın paylaşılmasının gerekliliği çok daha iyi kavranacaktır.”
SİZ VE BEBEĞİNİZ AYNI ODADA KALACAKSANIZ
Koşullarınız uygun değil ve bebeğinizin ayrı bir odası olmayacak. Bunun artı ve eksilerini Retorya Dil, Konuşma ve Gelişim Merkezi’nden Psikolog Çağdaş Karsan’a sorduk:
“Evinizin koşulları bir odayı çocuk odası olarak ayırmaya elverişli olmayabilir veya çocuğunuzla aynı odayı paylaşmak istiyor olabilirsiniz. Bu durumda bazı koşulları yerine getirmek kaydıyla hem kendiniz hem de çocuğunuz için sağlıklı bir ortam yaratmanız imkânsız değil. Öncelikle gerekli fiziksel koşulları sağlamalısınız. Bunun için bebeğin beşiğinin yerleştirildiği alan çok önemli. Beşik yatağa yakın olabilir ama yataktan gayri ihtiyari biçimde düşmeniz ya da her hangi bir sebeple yatağınızdan kalkmanız durumunda çarpamayacağınız veya başka şekilde zarar veremeyeceğiniz güvenli bir mesafede yer almalı.
Odada sigara içmiyor olmanız bebeğinizin sağlığı açısından önemli. Çünkü bilindiği gibi akciğerler sigara dumanını bir sünger gibi çekerek gece boyunca solunumla birlikte ortamın sigara dumanıyla dolmasına ve bebeğinizin bundan etkilenmesine neden olur. Bunun gibi alkol kullandığınız zamanlarda da bebeğinizle aynı odada bulunmak zorundaysanız çok dikkatli olmanız gerekir çünkü bebeğinizin hem kokudan rahatsız olabilir hem de ona istemeden zarar verme riskiniz artmış olur. Peki ya bebeğinizle aynı odada uyumanın hiç mi olumlu bir tarafı yok? Elbette var hem de birden daha fazla. Bilimsel araştırmalar bebeğinizle yakın temas halinde olmanın; anne tarafından kucağa alınmanın, sevilmenin ve anne kokusunun bebeğin psikososyal gelişimi açısından kritik önemi olduğunu gözler önüne seriyor.
Aynı odada bulunduğunuz süre boyunca bebeğinizin bu ihtiyacını çok daha kolaylıkla karşılayabileceksiniz. Emzirme ihtiyacı göz önünde bulundurulduğunda bebekle aynı odada olmanız yine işinizi kolaylaştıran bir faktör olacaktır. Son olarak bebeğinizi uyutmaya çalışırken yatağınıza daha yakın olmanız veya size ihtiyacı olduğunu düşündüğünüz durumlarda ona hemen ulaşabiliyor olmanız hem eşinizin hem de sizin geceleri daha rahat uyumanızı sağlayabilir.
Hayatımızı ilgilendiren her durumda olduğu gibi bu durum da karşı karşıya kaldığımız koşullardan ziyade bu durumu nasıl yönettiğimiz ve nasıl bir tutum benimsediğimizle ilgilidir. Unutmamalıyız ki her şey gibi bu da bizim elimizdedir.”
BEBEK ODASI TEMİZLİĞİ NASIL YAPILIR?
Dışarıdan aldığınız temizleyici maddeler içerisinde bulunan kimyasallar nedeniyle bebeğinize zarar verebilir. Evinizde yapabileceğiniz tamamen doğal ürünlerle de odalarını temizleyebilirsiniz. Bebek odalarınızın temizliğinde içiniz rahat bir şekilde boraks, limon, sirke ve karbonatlı olan karışımları kullanabileceğiniz gibi yarım kova su içerisine 1 çorba kaşığı arap sabunu, 1 kapak gül suyu, 2/3 damla lavanta yağı karıştırarak bebek odanızı temizleyebilirsiniz. Bebek odalarında çamaşır suyu kullanmamaya dikkat edin. Ayrıca temizlikte bebekler için üretilmiş temizlik maddelerini de kullanabilirsiniz.
BEBEK ODASI NEMİ VE ISISI NASIL OLMALI?
Odanın sıcaklığına dikkat etmek gerekiyor. Bebekler, soğuktan büyüklere oranla daha çok etkilendiği için, nem oranını da dikkate almalısınız. Oda ne çok sıcak ne de soğuk olmalıdır. Genel olarak sıcaklığı 20-22 derecede tutulması idealdir. Yeni doğmuş bir bebeğin solunum yolları hassas olduğundan ısıtıcıların ve radyatörlerin üzerine içi su dolu kaplar koyarak odanın nemini artırabilirsiniz.
BEBEK ODASINDA YER DÖŞEMESİ NASIL OLMALI?
Yer döşemesi nasıl olmalı? Bebek odasının zemininin taş, mermer veya seramik gibi soğuk ve sert bir malzeme ile kaplı olmaması gerekir. Halı ise alerjik özellikler, hijyen ve temizlik açısından toz ve mikroorganizmalar biriktirebileceği için uygun değildir ve kullanılmamalıdır. Ahşap veya mantar parkeler hem sıcaklık hem yumuşaklık hem de hijyen açısından çok kullanışlı olur.
Bebek ve çocuk odası seçerken dikkat edilmesi gerekenler
Bebek odalarına konuk olduk: Biri kız, biri erkek iki bebek iki dünya