A’dan Z’ye porselen nedir, nasıl yıkanır, çeşitleri ve kullanırken dikkat edilmesi gereken noktaları anlatıyoruz. Yüzyılların tartışmasız en zarif malzemesi porselen zamana ve alternatiflerine rağmen sofralarımızı özenle süslemeye devam ediyor.
PORSELEN NEDİR?
Porselene benzeyen bir cins istridyenin İtalyanca adı olan “Porcella“ kelimesinden türetilmiş olan porselen sözcüğü, bir rivayete göre ilk kez Marco Polo’nun Çin’den getirdiği ürünler için kullanmış. Kaolin esaslı, beyaz ve yarı saydam, renksiz ve şeffaf bir emayla kaplı ince ve sıkı bir hamurdan yapılan porselen yüzyıllardır her alanda kullanılıyor.
Bu gün sanayiden, tıp alanına, ev içi ve dekoratif kullanıma kadar pek çok alanı olan bu malzemenin farklı ısı ve pişirme teknikleri var. Buna göre malzeme sert ve yumuşak olarak ikiye ayrılıyor. Günümüzde hala sert porselen genellikle Avrupa’da, yumuşak porselen ise Çin, Japonya ve İngiltere’de üretiliyor.
Bu yazımızı da inceleyebilirsiniz: Porselen ile seramik farkı nedir?
BONE CHINA NEDİR?
Yumuşak veya kemik porselenin güncel adı olan Bone China’nın harmanında yüzde 50-65 oranında kemik tozu veya fosfat bulunuyor. Yumuşak porselen arasındaki en belirgin fark yumuşak porselenin oldukça düşük olan pişme sıcaklığı. Ancak sert porselen yüksek ısıda belli bir sertlik ve buna bağlı sağlamlık ve darbe dayanıklılığı kazanıyor. Yumuşak porselen Avrupa’da özellikle İngiltere’de üretiliyor.
FINE BONE CHINA NEDİR?
Fine Bone China yemek takımlarının en belirgin özelliği olan incelik, pürüzsüzlük ve transparanlık. Işığı geçirecek kadar ince Fine Bone China, diğer porselenlere göre darbe ve ısı değişimlerine çok daha dayanıklı olduğundan kolayca kırılıp hasar görmez. Ayrıca kahve, limon gibi leke oluşturabilecek maddelerin iz bırakmasını da önler. Geliştirilen yeni tekniklerle porselen hammaddesine sahip suni porselen New Bone China’da üretiliyor.
PORSELEN YIKARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
- İnce porselen fincanlardaki kahve, çay ve sigara yanığı lekelerini karbonata batırılmış nemli bir bezle ovarak çıkarabilirsiniz.
- Porselen çaydanlıklarda zamanla oluşan çay lekesini yine karbonatlı suyla ovarak temizleyebilirsiniz.
- Porselen eşyalarınızı yıkarken lavabonun içine eski bir havlu sererseniz elinizden kayıp düşmesi ihtimalini önlemiş olursunuz.
PORSELEN KULLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Mutfak kullanımı için oldukça işlevsel olan porselenin en önemli özelliği yemekleri sıcak tutması ve lezzetini kaybetmeden uzun süre koruması. Ancak kullanırken dikkat etmeniz gereken birkaç püf noktasını hatırlatmakta fayda var.
- Porselenlerinizi ateşle direkt temas ettirmeyin. Çünkü ateş porselen üzerinde şok etkisi yaratır ve kırılmasına neden olur.
- Porselenlerinizi derin dondurucuya koyabilirsiniz ancak dondurucudan çıkartığınız malzemenizi oda sıcaklığında bir süre bekletmeden fırına koymayın.
- Metal çatal ve bıçaklar, porselenin üzerinde iz bırakabilir.
- Porselenlerin üzerinde kalan çay ve kahve lekelerini porselen temizleme tozu ya da diş temizleme tozu yardımıyla çıkarabilirsiniz.
- Yıkama sırasında sıvı veya krem temizlik ürünleri kullanmayı tercih edin. Çünkü sert temizlik maddeleri ve tel porselenlerinize zarar verir.
- Kurumuş yemek artıkları, porselenlerinizin dekorlarının zedelenmesine sebep olabilir. Bu yüzden yıkama işlemini yemek artıkları kurumadan yapın.
- Eğer porselenlerinizin desenleri altın rengindeyse bulaşık makinesi yerine elde yıkayın.
- Kullandığınız su yüksek oranda kireç içeriyorsa, takımlarınızı kireç önleyici bir deterjanla yıkayın.
- Tabak ve fincanlarınızı üst üste koyarken aralarına ince bir kağıt yerleştirin. Çünkü tabağın altındaki sırsız kenar hamuru, sır ve altın dekorları zedeleyebilir.
PORSELEN KAROLAR
Uzun ömürlü, kullanışlı ve ekonomik. Son zamanların en çok tercih edilen zemin ve duvar kaplama malzemesi olan porselen karolar estetik görünümleriyle mekanları baştan yaratıyor.
,Daha çok endüstriyel alanlarda zemin ve dış yüzey kaplaması olarak kullanılan porselen karolar, artık yaşam alanlarında da giderek artan bir ilginin odak noktası oluyor. Doğal dokuları nedeniyle evlerde hem zemin hem de duvar kaplaması olarak tercih edilebiliyor. Porselen seramiğe göre çok daha yüksek sıcaklıklarda pişiyor olma özelliği, ona kırılma, aşınma, eğilme ve kimyasallara karşı daha dirençli olma niteliği kazandırıyor. Porselen kolay su emmiyor ve çok soğuk ya da sıcağa karşı oldukça dayanıklı yapıda. Üstelik güneş ışığından da kolay etkilenmediğinden renk, doku ya da deseninde değişmeler meydana gelmiyor. Hijyenik ve antibakteriyel oluşları sebebiyle ıslak zeminlerde de rahatlıkla tercih edilebilir.
NEDEN PORSELEN KARO TERCİH EDİLMELİ?
Türkiye Seramik Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Tahsin Yamaner bu sorunun yanıtını şu şekilde vermişti:
“Üretiminde kullanılan killerin, özellikle de seramik yer ve duvar karolarına oranla çok daha saf olması ve tane boyutlarının da çok daha ince olması, bu ürünleri oldukça dayanıklı kılıyor. Porselen karolar bünyelerine neredeyse hiç su emmezler. Doğru standartlarda üretilen bir porselen karonun su emme değeri % 0,05’in altındadır. Mat, parlak ve doğal taş yüzeylerde üretilen porselen karolar, havuz kenarları gibi kayganlığın giderilmesi gereken yerler için antislip (kaydırmazlık) özelliğiyle üretiliyor. Porselen karoları üstün kılan niteliklerden bir diğeri de kolay döşenebilir olması. Büyük ebatlarda zengin çeşitliliğe sahip olan porselen karolar, yüzey zenginlikleri ile şehir hayatının hızlı temposunda mekanlara estetik, işlev, dinamizm ve kalite katıyor.”
Hangi tencere daha sağlıklı? Teflon, seramik, granit, çelik, döküm
