Hoş kokulu yaprakları ve harika çiçekleriyle sardunya, balkon ve bahçelerin en çok sevilen, en sık yetiştirilen çiçeklerinden. Bakımının kolay olması, gittiği her yere capcanlı renklerini götürmesi, kolay uyum sağlaması onu vazgeçilmez yapıyor.
- İlginizi çekebilir: Sakız sardunya çiçeği bakımı nasıl olmalı? Çoğaltma, püf noktalar
- Bitki sorularını yanıtladık: Bahçede enginar yetişir mi? Sardunyalarım neden hasta oldu?
SARDUNYA BAKIMI
Sardunya akdeniz ikilimine uygun bir bitkidir. Balkonları renkli çiçekleriyle süsleyen bir bitkidir. Sardunya’ya dokunduğunuzda keskin bir koku yayar etrafına. Bu salgıladığı madde ile kendini bakterilere karşı korur. Bu nedenle çok sık hastalanmaz. Uzun ömürlü ve dayanıklı bir bitkidir.
Sardunyanın uzun ömürlü olması için ılık, havadar ve nemli bir ortamda bakılması gereklidir.
SARDUNYA NE ZAMAN ÇİÇEK AÇAR?
İlkbahar günlerinde çiçeklenen sardunya kasım ayına kadar açmaya devam eder.
Çok fazla veya çok az su verilirse sardunyanın gelişimi durabilir. Sardunya suyu çok seven bir bitki değildir. Kış aylarında haftada bir, yaz aylarında ise hava sıcaklığına göre daha fazla sulamak gerekir.
SULAMA NASIL YAPILMALI?
Sardunyalarınızı haftada bir kez sulamanız yeterlidir. En ideal sulama şekli çiçeklerin doğrudan ıslanmadığı damla sulama gibi yöntemlerdir. Ancak böyle bir imkanınız yoksa yapmanız gereken, akşam olmadan çiçeklerin kuruyabileceği kadar su vermektir.
SARDUNYA TOPRAĞI NASIL OLMALI?
Sardunyanın toprağı geçirgen özellikte olmalıdır. Toprak mineral bakımından zengin olmalıdır. Sardunya ayrıca gübre takviyesinide çok sever.
SARDUNYA BUDAMA
Sardunya budanmayı seven bir bitkidir. Uzayan dalları kısaltılmalıdır. Solan çiçek ve yaprakları varsa temizlenmesi gerekir. Budaması mart başında yapılabilir. Kesilen yerlerin havayla temasını kesmek için macun ya da mum ile kapatabilirsiniz.
SARDUNYA NASIL ÇOĞALTILIR?
Sardunyayı kök sürgününden ayırıp çoğaltabileceğiniz gibi sağlıklı bir dalını kesip suda ya da toprağa direk dikerek köklendirebilirsiniz.
Çoğaltmak için bitkiden keseceğiniz dalları bir bardak suya yerleştirip köklendirebilirsiniz. Kökler çıkmaya başlayınca, birkaç günde bir suya kum ya da toprak ekleyin. Bu işlem, köklerden, bitkiye besin ve suyu taşıyan temel parçalar olan saçakların çıkmasını sağlar. Sonra bu parçayı saksıya dikebilirsiniz. Dilerseniz toprakta köklendirme de yapabilirsiniz.
- Sardunyanın sağlıklı bölgelerinden 10-15 santimetrelik çelikler kesin. Köklenme bölgesinin daha geniş olabilmesi için çeliği hafif içeri doğru kesebilirsiniz. Çeliklerin üzerindeki çiçekleri ve tomurcukları temizleyin. Böylece bitkinin bütün enerjisi doğrudan köklendirme işlemi için kullanılabilir. Ayrıca köklendirme yapılacak kaba daha rahat tutunabilmesi için çeliğin en altındaki yaprakları da kesmelisiniz.
- Çelikleri bitki dikim harcına (torf ya da yarı yarıya kum ve torftan oluşan harç kullanabilirsiniz) yerleştirip sabitleyin.
- Bitkiye can suyu verin. Bu işlemlerden sonra saksıları güneş gören bir pencerenin önüne yerleştirin ve çok fazla sulamayın. Köklenme işlemi 15-20 gün sürebilir. Ondan sonra bitkiyi, 75-100 milimetrelik kendi saksısına yerleştirebilirsiniz. Sardunyanızı tohumla çoğaltmak isterseniz hazırlığınızı kıştan yapmalısınız, çünkü ocak-şubat aylarında ekeceğiniz tohumlar haziranda çıkar.
SARDUNYA BAKIMI HAKKINDA KISA BİLGİ
Bakımı çok kolay, çiçekleri uzun ömürlüdür. Anavatanı Güney Afrika’dır. 200’den fazla türe sahiptir.
Çok yıllık, otsu ya da yarı odunsu çalı şeklindedir. Bazı türleri askılı saksılarda harika görünür.
Kokulu yaprakları ve gösterişli çiçekleriyle yetiştirilmesi kolay bir bitkidir.
Yapraklarının orta kısımları açık, kenarları koyudur. Çiçekleri yalınkat ya da katmerlidir. Kırmızı, turuncukırmızı, pembe, beyaz renklerde olabilir.
Kış boyunca, Akdeniz Bölgesi’nde sarılıcı çiçek olarak kullanabilirsiniz.
Çalı formundaki yaşlı bitkilerin sürgünleri, mart ayında yarı yarıya ya da 1/3 oranında budanır. Sıvı çiçek gübresiyle 15 günde bir beslenmesi sağlanır.
Güneş seven bir çiçektir.
Üretimi tohum ve çelikle yapılır. Tohumlar, herhangi bir tohum kompostuna şubat ayında ekilir. Yaklaşık beş-on gün içerisinde çimlenir. Burada oluşan fideler dört-beş yapraklı olunca küçük saksılara şaşırtılır.
Üretim için bir başka yöntem de çelik almadır. En uygun zaman temmuz-eylül ayları arasıdır.
SARDUNYA NEDİR?
Güney Afrika kökenli bir bitki sardunya. Avrupa’ya gelişi 17. yüzyılda olmuş. Sardunya sıcağı sever. Güneşin yüzünü göstermeye başladığı nisandan ağustos sonuna kadar çiçekli kalabilir. En yaygın türü, tüylü yapraklı, pembe, beyaz ve kırmızı çiçekli Pelargonium Zonal’dır. Yaklaşık 200 sardunya çeşidi vardır.
SARDUNYA NE KADAR BÜYÜR?
Sardunyanın boyu türüne göre 30 santimetre ile 1 metre arasında değişir. Genellikle saksı çiçeği olarak bilinse de bahçeler için de idealdir.
SARDUNYA NE ZAMAN DİKİLİR?
Sardunya dikmek için en elverişli zaman don tehlikesinin geride kaldığı mayıs ayıdır. Bu dönemde çiçek, güneş ışınlarından yararlanabilir.
SARDUNYA NEREDE YETİŞTİRİLMELİ?
Sardunya yetiştirmek için bahçenizde günde 6-8 saat arasında güneş gören bir yer seçmelisiniz. Gölgede kalan sardunya daha az gelişir, daha az çiçek verir ve hastalığa yakalanma riski artar.
Sardunya, açık havayı sever ancak dallarının kırılmaması için korumalısınız. Sardunya fidanlarını ilkbahardan itibaren çiçekçilerde ve seralarda bulabilirsiniz.
SARDUNYALARDA EN SIK RASTLANAN HASTALIKLAR
Sardunyalarda en yaygın olarak görülen hastalıkların başında sardunya pası (puccinia pelargonii-zonalis) gelir. Yaprakların üstünde renk açılmasıyla lekeler oluşur, alt yüzlerindeyse açık sarı renkte merkezi olan kahverengi pas lekeleri belirir. Yapraklar kuruyup dökülür, bitkide gelişme geriliği görülür.
Bu hastalığı önlemek için sağlam ve hastalıksız anaçlardan çelik alınmalı, fazla azot barındıran gübre kullanımından kaçınılmalıdır. Fazla nem ve yağmurlama sulama hastalığı yayar. Bakteriyel hastalıklara yakalanan sardunyalar bir an önce topraktan sökülmelidir.
SARDUNYALARIM HASTA OLDU
Soru: Merhaba. Benim sorunum sardunyalarımla ilgili. Çok güzel çiçek açtılar ancak yapraklarının ucunda sararmalar oluştu. Bir de küçük sinekler dadandı. İlaç kullanmam gerekir mi? Nasıl bir mücadele yolu izlemeliyim? Cevabınız için şimdiden teşekkürler…
Cevap: Yapraklarındaki sararma bakteriyel bir hastalık olabilir. Bitkinizde sürekli olarak bakırlı ilaçlar kullanmanız gerekecektir. Böylelikle hastalığı kontrol altında tutabilirsiniz. Bu ilaçlama hastalıklı dokuyu iyileştirmeyip yeni dokuların hastalanmasını engelleyebilir.
Sukulent sunumları ve örnekler – Sardunyaların yerini sukulentler alıyor!